niedziela, 27 listopada 2022

Antagoniści w tragedii Sofoklesa - problem racji (drama na lekcji).

 Temat: Antagoniści w tragedii Sofoklesa - problem racji. 

Czas trwania: 90 minut 

Cel lekcji: 

- uczeń interpretuje fragmenty tragedii 

- uczeń określa źródła konfliktu 

- uczeń rozumie, na czym polega w lekturze konflikt racji 

- uczeń redaguje wypowiedź argumentacyjną 

- uczeń uczestniczy w ćwiczeniach dramowych 

Słowa-klucze (można je wypisać na tablicy): tragizm, konflikt racji, hamartia, hybris. 

Planując lekcję, korzystałam z:

https://zapiskipolonistki.pl/lekcja-019-020-antygona-jako-dramat-racji-cwiczenia-dramowe/ 

A. Dziedzic, J. Pichalska, E. Świderska, "Drama na lekcjach języka polskiego".

Przebieg lekcji:

1. Przypomnienie mitu o rodzie Labdakidów (uczniowie mieli to zrobić w domu). Krótkie omówienie kwestii fatum, przeznaczenia - mamy już za sobą lekcję o bogach i roli Ananke w życiu starożytnych ludzi.

 2. Ustalenie kto jest kim w lekturze.

Edyp i Jokasta = dzieci: Antygona, Ismena, Polinik, Eteokles 

Kreon - brat Jokasty, szwagier Edypa + Eurydyka = syn Hajmon. 

3. Proszę uczniów, aby usiedli na podłodze. Tłumaczę, że są Tebańczykami. Mają sobie wyobrazić, że słyszeli plotki o sporze Kreona z Antygoną. Są zaniepokojeni - sami posiadają rodziny i rozważają, co by zrobili w sytuacji Antygony. Wiedzą, że niepochowanie bliskiej osoby sprawi, że jej dusza nie zazna spokoju, a bogowie podziemi będą obrażeni. 

Na mój znak do sali wchodzi Strażnik i odczytuje edykt Kreona - tu odsyłam do strony: 

https://zapiskipolonistki.pl/lekcja-019-020-antygona-jako-dramat-racji-cwiczenia-dramowe/

4. Uczniowie-Tebańczycy komentują zarządzenie, mają wspominać o przekleństwie w rodzie Labdakidów. 

Uwagi: Nie wychodzi to najlepiej, uczniowie skupiają się na postaci Kreona. 

5. Wybrany uczeń/uczennica wciela się w postać Antygony i odgrywa tajemne pochowanie brata. 

Uczniom rozdaję karteczki i proszę, aby napisali tam uczucia i emocje, jakie mogła odczuwać Antygona. 

6. Następnie odczytujemy zapiski i sporządzam notatkę na tablicy. Pojawiają się słowa: złość, ból, rozpacz, radość, zmęczenie, gniew, samotność, satysfakcja, duma, strach. 

Uczniowie bardzo trafnie rozpoznali gamę uczuć targających  bohaterką. 

7. Dzielę uczniów na dwie grupy. Szukają odpowiedzi na pytania:

Jakimi argumentami Antygona może przekonać Kreona, ze słusznie zrobiła? 

Jak władca ma wytłumaczyć Antygonie, że popełniła zbrodnię godną kary śmierci? 

8. Proszę też dwie osoby, aby ustawiły się jak rzeźby - Kreon i Antygona - przyjęły postawę  i mimikę, jaką mogli mieć bohaterowie tragedii. 

9. Grupy ustawiają się za rzeźbami i odczytują swoje argumenty. 

Uwagi: całość wypada bardzo dobrze, uczniowie angażują się, przekrzykują, sami ostatecznie dochodzą do wniosku, że porozumienie między Antygoną i Kreonem nie było możliwe - każdy miał swoje argumenty, ale też był zamknięty na argumenty drugiej strony. 

10. Wspólnie redagujemy notatkę w zeszycie: 

Racje Antygony i racje Kreona. Podaję definicję słowa "hybris" - to pojęcie oznaczające dumę i pychę, które nie pozwalają bohaterom tragedii rozpoznać sytuację, w jakiej się znaleźli. 

Pozytywne i negatywne konsekwencje decyzji, jakie podjęli: 

Antygona - czyste sumienie, konsekwencja, ukojona dusza Polinika, śmierć, nieposłuszeństwo

Kreon - sprawiedliwość w oczach ludu, wyciągnął wnioski, śmierć najbliższych, rozpacz.

11. Dyskusja nad odpowiedzią na pytanie: Kto tu jest bohaterem tragicznym? 

Wniosek: Konflikt tragiczny w utworze Sofoklesa polega na tym, że mamy do czynienia z racjami, pomiędzy którymi nie można dokonać właściwego wyboru - bohater z góry skazany jest na klęskę, nie ma pomyślnego rozwiązania. Tragizm wywołany jest również tym, że o losie bohaterów decyduje los, fatum. 

Wina tragiczna (hamartia) bohaterów:

- Antygona pozostała wierna ideałom, boskim nakazom 

- Kreon pozostał wierny swoim wartościom, prawom ludzkim,

ALE oboje błędnie rozpoznali sytuację, każdy czyn przyspieszał ich katastrofę. 

12. Podsumowanie lekcji. Pytania: Co cię zainteresowała na tej lekcji? Czy coś cię zdziwiło? Zirytowało? Czy wszystko zrozumiałeś? 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz