"Dzieje miłości śmiercią naznaczonej" - scenariusz lekcji - "Romeo i Julia" W. Szekspira

Opracowując scenariusz, korzystałam z materiałów wydawnictwa GWO oraz świetnego  opracowania: https://zapiskipolonistki.pl/romeo-i-julia-williama-szekspira/

 Temat: "Dzieje miłości śmiercią naznaczonej", czyli o budowie akcji w dramacie "Romeo i Julia".

Cele lekcji:

a) uczeń

• czyta tekst literacki ze zrozumieniem

• wskazuje właściwy cytat

• poznaje definicję i budowę akcji dramatu

• formułuje wnioski

• analizuje tekst dramatu

• poznaje różnicę między dramatem antycznym a szekspirowskim

Przebieg lekcji:

1. Przypomnienie podziału literatury na 3 rodzaje, przy dramacie – gatunki dramatyczne (tragedia, komedia).

   Ustalenie podstawowych elementów świata przedstawionego, prośba do uczniów, aby poszukali konkretnych cytatów

2. Czas akcji: XVI wiek (słowa niani mówiącej o trzęsieniu ziemi, które miało miejsce 11 lat wcześniej), pory dnia i dni (początek akcji: niedziela rano, koniec – piątek, świt) – uczniowie szukają odpowiednich cytatów.

   niedziela: od sceny 1 aktu I do sceny 2 aktu II
   poniedziałek: od sceny 3 aktu II do sceny 4 aktu III
   wtorek: od sceny 5 aktu III do sceny 3 aktu IV
   środa: sceny 4 i 5 aktu IV
   czwartek: sceny od 1 do 3 aktu V
   piątek: scena 3 aktu V

3. Miejsce akcji: Werona, Mantua, zamek Kapuletich, cmentarz, plac przed zamkiem, balkon.

4. Bohaterowie: ród Kapuletich (Julia, rodzice), ich sprzymierzeńcy, spokrewnieni: Parys, Tybalt, niania Julii; ród Montekich (rodzice, Romeo), Merkucjo (uwaga: spokrewniony z Monteki), Benwolio; ojciec Laurenty.

5. Przypomnienie, że istnieje pojęcie: bohater tytułowy (Julia, Romeo).

6. Analiza akcji w tragedii.

7. Definicja akcji ze "Słownika terminów literackich": "ciąg zdarzeń dający się wyodrębnić w fabule dramatu, powieści, opowiadania, poematu epickiego. Początkiem akcji jest zawiązanie, które poprzedza ekspozycja, potem następuje rozwinięcie akcji, punkt kulminacyjny, rozwiązanie akcji. Nagły zwrot w sytuacji bohatera, powodujący zmianę w przebiegu akcji, nazywa się perypetią."

8. Dodatkowe wyjaśnienie: ekspozycja to rodzaj wstępu, zarysowanie tematyki, zapowiedź wydarzeń.

9. Rozrysowanie schematu – w zeszycie, a następnie podział klasy na 4 grupy – każda otrzymuje duży blok papieru oraz elmenty budujące akcję. Uczniowie rozrysowują schemat akcji i w odpowiednim miejscu przyklejają wydarzenia, które składają się na: ekspozycję, zawiązanie akcji, rozwinięcie, punkt kulminacyjny, rozwiązanie akcji.

10. Karta pracy dla nauczyciela – załącznik 1.

11. Schemat:

12. Notatka w zeszycie:

    Antyczne zasady obowiązujące w tragedii starożytnej versus "Romeo i Julia":

    - trzy jedności: Szekspir złamał zasadę jedności czasu, miejsca i akcji

    - katharsis: zasada ta została zmodyfikowana, widz nie przeżywa "oczyszczenia" spowodowanego strachem przed bogami, fatum, ale ma czuć strach, że każdego może spotkać tragedia z powodu bezrozumnej nienawiści, zemsty

    - decorum: Szekspir złamał tę zasadę: w sztuce pojawia się język potoczny, osoby z niższych warstw społecznych, komizm miesza się z tragedią

    - fatum: nie ma w rozumieniu klątwy przepowiedzianej przez bogów

    - rola chóru: ograniczona, ale jest, chór komentuje, streszcza, ale nie narzuca wniosków

    - pojawiają się sceny zbiorowe